Την κάρτα τη στέλνω για να δει η Λώρη την αμμουδιά μας
«Την κάρτα τη στέλνω για να δει η Λώρη την αμμουδιά μας». Ένας συγκινητικός επίλογος στο πίσω μέρος μιας καρτ ποστάλ που ταχυδρομήθηκε με ευχές από τη Λευκάδα το 1951, σε κάποιο μέρος του εξωτερικού. Απευθύνεται στον Στάθη, την Καίτη, Λευκαδίτες, αν κρίνουμε από τα επώνυμά τους και την Λώρη η οποία μάλλον, δεν είναι ελληνίδα και καλείται να θαυμάσει την παραλία του Κάστρου, όπως με υπερηφάνεια την προτρέπει ο αποστολέας πρόγονος μας. Την αμμουδιά μας, γράφει.
Στην σχεδόν δεκαετή πορεία αυτής της ιστοσελίδας έχουμε δημοσιεύσει αρκετές παλιές φωτογραφίες της παραλίας του Κάστρου και της αμμόγλωσσας κάθε που έπεφταν στην αντίληψη μας, μετά από συνεχείς αναζητήσεις. Η πιο παλιά είναι του 1900 και είναι του Wilhelm Dorpfeld. Οι υπόλοιπες φωτογραφίες αφορούν κυρίως της δεκαετίες ΄50, ΄60, ΄70 και ελάχιστες είναι μεταγενέστερες. Όλες έχουν παρουσιαστεί με επεξηγήσεις για τον χρόνο και τον τόπο καθώς και τον φωτογράφο, όταν γνωρίζαμε.
Με αφορμή αυτή την συγκινητική υπερηφάνεια του προγόνου μας για την αμμουδιά μας, προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε όλες σχεδόν της παλιές φωτογραφίες της παραλίας σε ένα άρθρο.
Η παραλία του Κάστρου είναι απόλυτα ταυτισμένη με τη ζωή των κατοίκων της πόλης αλλά και του νησιού. Έχουμε γραπτές μαρτυρίες για τουλάχιστον έξι γενιές προγόνων μας που κολυμπούσαν εκεί.
The Author All posts
1 Σχόλιο
Αξιότιμη κα Σάντα, έρχομαι να ομολογήσω πως κάθε δημοσίευμα σας καταδεικνύει πως είμαστε φτιαγμένοι από ιστορίες. Πως…
“Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια,
που θυμάσαι και θυμάμαι
τίποτα δε χάθηκε ακόμα
όσο ζούμε και πονάμε
χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια
μόνο τρόπο να κοιτάνε” (στίχοι Μιχάλης Γκανάς)
Εξόχως ιδιαίτερης συναισθηματικής αξίας η καρτ ποστάλ ενθύμησης που δημοσιεύετε και όσες τη συνοδεύουν.. Όχι μόνο γιατί απεικονίζουν, μέσα από την ανάκληση της μνήμης, την ιστορία μιας περιοχής, αλλά γιατί παράλληλα αποτελεί ένα οδοιπορικό στο πολιτισμικό περιβάλλον της εποχής. Ιχνηλατεί τις αναμνήσεις των γενεών που έζησαν αυτές τις εποχές και παρουσιάζει στους νεότερους μνήμες που χάθηκαν. Κάποιοι κάποτε έζησαν μέσα εκεί, ίσως και μερικά πνεύματα εξακολουθούν να παραμένουν μέσα σε αυτά τα δισδιάστατα κιτρινισμένα από τον αμείλικτο χρόνο χαρτιά.
«Καρτ ποστάλ ποτισμένες με την ώχρα του χρόνου, ένα φευγαλέο «για να με θυμάσαι», μικρές προσωπικές ιστορίες που πλέκονται πίσω από τα χαιρετίσματα, ο αγώνας της μνήμης να δαμάσει την αποτρόπαια λήθη. Μικρά κομμάτια χαρτί με τυπωμένη πάνω τους μια φωτογραφία. Στην πίσω όψη ένα ολιγόλογο χειρόγραφο σημείωμα. Σταλμένα σε φίλους, ερωτικούς συντρόφους, συγγενείς. Τότε που οι αποστάσεις ήταν μακρινές και οι λέξεις πολύτιμες. Πολύ περισσότερο οι μορφές των ανθρώπων. Και η σημείωση «Για να με θυμάσαι» σαν κραυγή περισσότερο έμοιαζε. Τοπία και άνθρωποι που δεν υπάρχουν πια, ασπρόμαυρα περιστέρια που πέταξαν στον ουρανό, και χάθηκαν μαζί με τον Ήλιο στη δύση».
Αν το γενικεύσουμε το θέμα… θα έλεγα πως οι καρτ ποστάλ αποτελούν εξαιρετικές απεικονίσεις ιστορικού χαρακτήρα, μοναδικά ντοκουμέντα παγκόσμιας προέλευσης και εμβέλειας, συνοδευόμενες από τις γραφές ανθρώπων μιας άλλης εποχής που αφηγούνται το παρελθόν και συμπληρώνουν κομμάτια του παζλ της συλλογικής μνήμης..
Ξεναγούν τον επισκέπτη στην κοινωνία, την οικονομία, την τεχνολογία και τους προβληματισμούς μιας άλλης εποχής. Θυμίζουν στους παλιότερους και γνωρίζουν στους νεότερους την ιστορική εξέλιξη της τυπογραφίας, της φωτογραφίας και της τέχνης, σημαντικούς κοινωνικούς και πολιτικούς σταθμούς της ανθρωπότητας, αλλά και τη διαμόρφωση των ανθρώπινων σχέσεων και διαδράσεων μέσα από την αλληλογραφία της εποχής.
Σε κάθε περίπτωση θαρρώ πως οι αξιοπρόσεκτες προσπάθειες που έχουν γίνει για την ανάδειξη της σημασίας των καρτ ποστάλ είναι κρυμμένος θησαυρός που πρέπει να μοιράζεται( έχουν διοργανωθεί προς τούτο εκθέσεις προσωπικών –ως επι το πλείστον-συλλογών) .
Με αναφορά σε παλιότερους χρόνους, ενδεικτικά θυμίζω:
Τις καρτ ποστάλ που δημοσιεύετε τακτικά στη διαδικτυακή σας σελίδα.
Τη συλλογή επιστολικών δελταρίων (καρτ ποστάλ) του ιατρού Γεώργιου Κουβαρά από την Ιθάκη, την οποία εμπιστεύθηκε στην ομάδα του Λιτριβιού ο εγγονός του συλλέκτη Γεράσιμος Κουβαράς.
Τα “90 ΕΠΙΣΤΟΛΙΚΑ ΔΕΛΤΑΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ”, με αποτύπωση επάλληλων μικρών και μεγάλων πτυχών διαφορετικών προσωπικών, οικογενειακών ή ιστορικών-εθνικών συμβάντων μιας πόλης που σε κανέναν μας δεν είναι αδιάφορη.
Την έκδοση με τα επιστολικά δελτάρια της εξορίας και γράμματα στην Καίτη Δρόσου και τον Άρη Αλεξάνδρου «Τροχιές σε διασταύρωση» του Γιάννη Ρίτσου.
Τη συλλογή του Στέργιου Θεοδωρίδη «Εν Πόντω- Συμβολή στη Μνήμη».
Με ξεχωριστά κειμήλια της συλλογής μία καρτ ποστάλ του Max Fruchtermann, από το 1898, που απεικονίζει την ιστορική Μονή Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα, αλλά και το «Εμβατήριον του Πόντου», ένα έγγραφο που δημιουργήθηκε και εκτυπώθηκε στο Παρίσι το 1921.
Τις καρτ ποστάλ αλληλογραφίας του Νίκου Καζαντζάκη με την ποιήτρια Ραχήλ Λίπσταϊν-Μινκ που φυλάσσονται στο αρχείο του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης.
Την έκδοση :Η Κέρκυρα μέσα από παλιές καρτ ποσταλ: Το βιβλίο κοσμείται με πολλές παλιές καρτ ποστάλ, από την προσωπική συλλογή του Γιάννη Πετσάλη, έργα κυρίως διάσημων ζωγράφων Κερκυραίων και μη, των αρχών του 20ου αιώνα που αποτυπώνουν με ξεχωριστή αισθητική το φυσικό και δομημένο περιβάλλον της Κέρκυρας.
Τη σειρά -με αρίθμηση- των έγχρωμων και ασπρόμαυρων επιστολικών δελταρίων (καρτ ποστάλ) της εταιρείας γραφικών τεχνών Ασπιώτης (Το λογότυπο του Ασπιώτη με διαχρονικές αλλαγές κατέληξε στο Ανώνυμη Ελληνική Εταιρεία Γραφικών Τεχνών Αδελφών Γ. Ασπιώτη – Κέρκυρα.).Τετρακόσια (400) περίπου από αυτές τις καρτ ποστάλ ήταν έγχρωμες (τρίχρωμες λιθογραφίες) και άλλες τόσες περίπου ασπρόμαυρες. Στον κατάλογο αυτό, καρτ ποστάλ (Τρίχρωμη λιθογραφία) που αφορούν στη Λευκάδα φέρουν τους αριθμούς: 301,302, 303, 318,.και με συνεκδότη την εταιρεία: Αδελφοί Τσιρίμπαση- Λευκάς. ΛΕΥΚΑΣ – 22 καρτ ποστάλ.
Άραγε, πόσο ρομαντική μπορεί να ήταν η εποχή που οι άνθρωποι συνήθιζαν να στέλνουν καρτ ποστάλ; Μακάρι να επέστρεφε και αυτή η διαδικασία στο σήμερα, ως vintage-μόδα. Όχι διαδικτυακά, κανονικά με ιλουστρασιόν χαρτί, πένα και ειδικό κουτί προορισμένο για την φύλαξή τους.