Από την Σίνα στην Κλαυθμώνος…

Παναγιώτης Σκληρός • 22 Οκτωβρίου 2023

Ποιό νάταν άραγε το πρώτο αποτύπωμα της ζωής ενός παιδιού 14 χρόνων που βρέθηκε με κοντό παντελονάκι από ένα χωριό της Λευκάδας, για δουλειά σ ένα καφενείο, στο υπόγειο Σταδίου 33,στη στοά του ΑΤΗΕΝΕΕ που ήταν τότε μαζί με το ΜΙΝΙΟΝ τα μεγάλα μαγαζιά της Αθήνας;

Στη Σίνα , δίπλα στην Ακαδημία απέναντι από το οφθαλμιατρείο και την Τράπεζα Ελλάδος ήταν το τέρμα κι η αφετηρία με το Ν128 λεωφορείο της γραμμής άνω Νέας Σμύρνης. Από τη στάση Λουτρά μέχρι την Σίνα ,πάντα όρθιος να βλέπεις τα πάντα στη νέα πόλη που βρέθηκες από ανάγκη για να ζήσεις. Όλη την Αρτάκης, Μπακνανά, το περιβόητο ΡΧ των αμερικανών με τις μεγάλες χάρτινες σακούλες. Σου είχε κάνει εντύπωση ότι ήταν μεγάλες και χάρτινες, όχι πλαστικές!! Ανεβαίνατε την Λ.Συγγρού και στο βάθος ν αγναντεύεις τον όγκο του ΦΙΞ αλλά και τις στήλες του Ολυμίου Διός. Δεξιά αριστερά οι τεράστιες πολυκατοικίες που απορούσες πώς ζουν εκεί μέσα τόσοι άνθρωποι. Εσύ-βλέπεις- είχες συνηθίσει στο χωριό τα απλά ασπρισμένα χαμηλά σπίτια που έμεναν οι οικογένειες. Πού να δεις τέτοια οικοδομήματα!! Στεκόσουν πάντα στη δεξιά μεριά του λεωφορείου για να δεις από κοντά την πύλη του Αδριανού και να ρωτήσεις το βράδυ στο νυχτερινό της Καλλιθέας τον καθηγητή σου ,τον αείμνηστο Σπύρο Χρονόπουλο, τί ήταν η αψίδα κι ο Αδριανός..Άκουγες μετά απ τον εισπράκτορα που ήταν κλεισμένος με το μικρόφωνο του στην πίσω πόρτα του λεωφορείου SCANIA που είχε μια μηχανή να μουγκριζει μέσα και δίπλα απ τον οδηγό , ¨στάση Ζάππειο¨ κι αγνάντευες τις πανύψηλες ¨Ουασινγκτόνες¨, τους πανύψηλους φοίνικες, που ηταν στην τεράστια σιδερένια είσοδο του ¨Βασιλικού κήπου¨.

Κι ετοιμαζόσουν να δεις την πλατεία στο σύνταγμα, τους τσολιάδες, τη Βουλή, το GRANDE BRETAGNE και να ετοιμάζεσαι να κατέβεις στο τέρμα,όπως ενημέρωνε βαριεστημένα κι ο εισπράκτορας. ¨Τέρμα¨.

Το κομβόι των συνεπιβατών σου κατευθυνόταν προς τα κάτω να πάει στις δουλειές του, κυρίως προς τα κει που πήγαινες κι εσύ. Προς την εμπορική περιοχή του κέντρου της Αθήνας, Κλαυθμώνος, Ευριπίδου, Αιόλου, Αθηνάς κλπ. Δεν έπρεπε να χάσεις το κομβόι γιατί μπορούσε να χαθείς επειδή χάζευες αλλά και..σκανάριζες με τα φοβερά μάτια σου τα κτίρια της Ακαδημίας και του Πανεπιστημίου που στεκόταν εκεί επιβλητικά και προσπαθούσες κάθε μέρα να μαντέψεις αν θα έμπαινες ποτέ μέσα σ αυτά..

Ακολουθούσες το κομβόι με προσοχή μη ξεχαστείς και χάσεις το δρόμο γιατί μέχρι να μάθεις ακριβώς εκεί που πήγαινες, χρειάστηκες καμιά βδομάδα.. Σου έκανε βέβαια εντύπωση ότι υπήρχαν μικρά παιδιά με ένα κοντάρι με λαχεία αλλά και η σειρά με τους λούστρους που ήταν εκεί στην Πανεπιστημίου που καμιά φορά χάζευες την ταχύτητα με την οποία έκαναν τη δουλειά τους ,να περιποιηθούν τα παπούτσια των ανδρών που πήγαιναν σε κάποια δουλειά, γραφείου βέβαια. Παρατηρούσες και χάζεβες ότι ο πελάτης ακουμπούσε το πόδι στο κασελάκι, στην υπερυψωμένη υποδοχή και ο λούστρος αναλάμβανε τα υπόλοιπα: Δίπλωνε το πατζάκι για να μη λερωθεί και έχωνε χαρτόνια από τσιγαρόκουτα στα πλάγια του παπουτσιού για να μη λερώσει την κάλτσα. Ξεσκόνιζε με βούρτσα το παπούτσι, έβαζε λίγη αλοιφή από το μπουκαλάκι με το κατάλληλο χρώμα και την άπλωνε παντού με την βούρτσα, με καταπληκτική ταχύτητα. Με ελαφρύ κτύπημα της βούρτσας στο παπούτσι έδινε το σύνθημα στον πελάτη να αλλάξει πόδι. Επαναλάμβανε την διαδικασία και επέστρεφε στο πρώτο για να του δώσει το τελικό γυάλισμα με ειδική αλοιφή,¨ το ευρωπαικό¨ ,όπως το έλεγαν..

Ήταν όμως εκεί πιο κάτω και αρκετοί, πάλι σε σειρά άνθρωποι μ απλωμένο το χέρι . Ήταν επαίτες ,άλλος μ ακορντεόν ,άλλος με ξύλινο πόδι, άλλος με εμφανή τα σημάδια στο πρόσωπο από κάποια παλιά χειροβομβίδα του εμφύλιου κι όλοι ζητούσαν βοήθεια..Χριστέ μου τι έβλεπες.

Στο φανάρι περίμενες τον ¨Γρηγόρη¨ ν ανάψει πράσινο για να περάσεις απέναντι και σου φαινόταν όταν διέσχιζες την Πανεπιστημίου σαν νάτανε ποτάμι ολόκληρο .Περνούσες απέναντι που ήταν η ¨Αγροτική γωνιά¨, ένα οπωροπωλείο με τόσο γυαλισμένα φρούτα που δεν τάβαζε ο νους σου. ¨Καλύτερα να τα χαζέψω όταν έχω χρόνο-σκεφτόσουν-τώρα πρέπει να μην χάσω το δρόμο¨. Κι έβανες σημάδι για να στρίψεις ένα μικρό διάφανο τσουβαλάκι με μικρές μελιτζάνες που όπως έμαθες αργότερα δεν είναι για φαγητό αλλά για …γλυκό!! Πού να ξέρεις απ αυτά..Μέχρι να τελειώσει το τσουβαλάκι είχες πιά μάθει το δρόμο και δεν χρειαζόσουν άλλα σημάδια.

Πέρναγες λοιπόν στην Κοραή κι από εκεί στην Κλαυθμώνος με τα πολλά κίτρινα τρόλευ στη σειρά και κατευθείαν έβανες πλώρη για την γωνία Πεσματζόγλου και Σταδίου όπου στο υπόγειο ήταν το καφενείο του επταόροφου μεγάρου Σταδιου 33 με δικηγορικά γραφεία, εκδοτικούς οίκους όπως του Φυτράκη και του Μontatori κλπ..Με το που έφτανες στην περιοχή, μια μυρωδιά σου έσπαγε τη μύτη κι έλεγες ¨να κονομήσω να πάρω μια τυρόπιττα απ τον ΜΑΜ¨, με μια δραχμή!! Εκεί ήταν και είναι ακόμα ο ΜΑΜ αλλά χωρίς τον κυρ Γιάννη που καλοχαιρετούσε τους πελάτες του μ ενα ιδιαίτερο, πολύ ευγενικό τρόπο..

Στο κτίριο της Σταδιου 33 στο θυρωρείο ήταν ο κυρ Κώστας ,πάντα με γραβάτα, καλοντυμένος και περιοποιημένος, με καλοχτενισμένο γκρίζο μαλί, μέγας παράγων του μεγάρου που υποδεχόταν όλους τους εισερχόμενους με χαμόγελο και μικρή υπόκλιση..Όλους τους γνώριζε, όλα τα ήξερε κι όλα τα έκρυβε..Κι ο Γιάννης ο οδηγός του ασανσέρ. Schindler μου φαίνεται ότι λεγόταν η μάρκα. Οδηγός ο Γιάννης γιατί δεν λειτουργούσαν τότε ασυνόδευτα τα ασανσέρ. Είχαν πάντα ένα νεαρό που άνοιγε την πόρτα και πάταγε τα κουμπιά και φώναζε ¨πρώτος, τρίτος κλπ όροφος..Σ όλους αυτούς ,σ αυτά τα γραφεία πήγαινες το πρωί η και αργότερα τα κεφεδάκια τους ,φτιαγμένα από τον Γιάννη τον Αγάθο τον τεχνίτη του καφέ! Κερκυραίος ήταν ο Γιάννης και τον είχε προσλάβει όπως αργότερα κι εσένα, μέσα από τις μικρές αγγελίες των Νέων, ο Δημήτρης ο Καπράλος απ το Αγρίνιο. Έτσι έλεγαν τον ιδιοκτήτη του καφενείου που ήταν πρωταθλητής-μαιτρ του σκακιού, ανάπηρος απ τον εμφύλιο και που απ αυτόν έμαθες και δέκα κινήσεις του σκακιού..Σου φόρεσαν μια άσπρη ποδίτσα σαν αυτή που έχουν οι καλουπατζήδες με δυο τσέπες που βάζουν αριστερά τις χοντρές και δεξιά τις ψιλότερες πρόγκες. Έτσι κι εσύ έβαζες τα χοντρά αριστερά και τις δεκάρες δεξιά και σ έβαλαν απ την πρώτη στιγμή να μαζεύεις τα τελειωμένα απ τους πελάτες σερβίτσια για πλύσιμο. Εκεί είχαν και μια πρωτότυπη βούρτσα που είχαν ρίξει και ΤΡΥΛ και βούταγες τα ποτήρια μέσα και καθάριζαν μια χαρά.

Σιγά σιγά πήρες προαγωγή και ανέβαζες και κάνα καφέ στους ορόφους με τα γραφεία, μέσα σε δίσκο με λαβή από πάνω ,να μην τους ρυπίσεις. Ετσι έλεγες και καλημέρα σε σημαντικούς ανθρώπου όπως έμαθες σιγά σιγά.Σ έστελναν και στην Βαρβάκειο που ήταν λίγο πιο κάτω ν αγοράσεις ολοστρόγγυλες ντομάτες από τον κυρ Αντώνη το μανάβη για να κόβονται ομοιόμορφα για τα ζουμερά σάντουιτς με μουρταδέλλα και τελεμέ που έφτιαχνε ο Γιάννης και τα αγόραζες απ τον Ρήγα στη Σοφοκλέους.. Κι αν καμιά φορά ο μανάβης σε κορόιδευε, έπεφτε και καμιά σφαλιάρα γιατί χάζευες και δεν πρόσεχες τι σου έβαζε..

Μου έχει κάνει εντύπωση η ιστορία σου Πάνο κι έτσι πήγα πριν τρία χρόνια στην Σταδίου 33 που είναι πλέον πολύ υποβαθμισμένη η κατάσταση, βρήκα τον Γιάννη του ασανσέρ εκεί αλλά με γκρίζα μαλλιά και ήταν στη θέση του κυρ Κώστα που όπως μου είπε, είχε φύγει πιά. Είχε πάρει κι ο Γιάννης σύνταξη αλλά πήγαινε εκεί. Του είπα χαιρετίσματα και μου είπε ότι σε θυμήθηκε απ τη ζωηρή σου ματιά και παράγγειλε να σου πώ ότι και τότε ήταν ωραία τα χρόνια και ας είχες στο καφενείο μεροκάματο 20 δραχμές, με τιμή εισιτηρίου 1,60 και η ΙΟΝ αμυγδάλου που τόσο την ήθελες να κάνει 2 δραχμές. Μου είπε ότι θυμάται που του είχες πει ότι έδωσες τις πρώτες 100 δραχμές σου απ τα μεροκάματα, για ν αγοράσεις απ το περίπτερο κάτω απ το παλιό τζαμί στην πλατεία Μοναστηρακίου, το πρώτο σου ντρίλινο μακρύ παντελόνι απ αυτά που ήταν κρεμασμένα γύρω γύρω στο περίπτερο!!