Εικόνες από σπάνια Καρσάνικα Κεντήματα

Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές μέσα από αυτή την ιστοσελίδα στο Καρσάνικο κέντημα με κείμενα και εικόνες.

Μόλις τον τελευταίο καιρό βρέθηκε στα χέρια μας το βιβλίο του αείμνηστου Ναπολέοντα Δουβίτσα για την Καρσάνικη Βελονιά. Σε αυτό βιβλίο στηρίχτηκαν όλοι όσοι μέχρι σήμερα έχουν αναφερθεί στην Καρσάνικη βελονιά, ανεξαρτήτως αν  «ξεχνούν», να αναφέρουν το όνομα του.

Ο ίδιος ως δάσκαλος και συγγραφέας,  από  το Κρασάνικο Κέντημα, είχε μόνο εικόνες των γυναικών της οικογένειάς του και των γυναικών του χωριού του. Έκανε μεγάλη έρευνα, ρώτησε, κατέγραφε και αφουγκράστηκε τις περιγραφές ηλικιωμένων γυναικών της Καρυάς, ώστε να είναι σε θέση να περιγράψει τις τεχνικές του κεντήματος, τα σχέδια, τα χρησιμοποιούμενα υλικά καθώς και τα είδη των κεντημάτων. Και βεβαίως το ιστορικό με την γέννηση και την εξέλιξη της βελονιάς.

Θαύμασα τόσο πολύ την  προσπάθεια, το μόχθο, και την πληρότητα του αποτελέσματος. Ιδιαίτερα σήμερα στην εποχή του εύκολου copy paste,  που ο καθένας μπορεί να δηλώνει ιστορικός, λαογράφος με κλοπές του μόχθου των άλλων από το διαδίκτυο.

Το βιβλίο που εκδόθηκε το 1995 από το Πνευματικό Κέντρο του τότε δήμου Καρυάς περιλαμβάνει πολλές εικόνες με κεντήματα. Στο καθένα υπάρχουν  εξηγήσεις για την τεχνική του κάθε σχεδίου, ακόμα και τον τρόπο κεντήματος…   Όπως αναφέρει ο συγγραφέας τα  κεντήματα τα έβγαλαν από τα μπαούλα τους οι Καρσάνες -εκείνη την εποχή- και φωτογραφήθηκαν για τις ανάγκες του βιβλίου.

Γνωρίζω το Καρσάνικο κέντημα η ίδια. Μεγάλωσα σε χωριό, η αδελφή μου, οι εξαδέλφες μου, οι γυναίκες της γειτονιάς, κεντούσαν. Όμως αυτά σχέδια που περιλαμβάνει το βιβλίο, ούτε καν τα θυμάμαι, γυρίζοντας ακόμα πίσω στην δεκαετία του 1960. Είναι σπάνια και μοναδικά. Οι γυναίκες  τα κεντούσαν μόνο για δική τους χρήση. Η απλή παρατήρησή τους, δίνει την εξήγηση. Είναι τόσο «γεμάτα», τόσο «φορτωμένα», τόσο δύσκολα στην κατασκευή τους, που είχαν σταματήσει να εμπορεύονται, ήταν αδύνατο να τιμολογηθούν. Δόθηκαν προίκες και κρατιούνται σαν κειμήλια.

Ο συγγραφέας μεταξύ άλλων αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου: «Θεωρούσα πάντα επιτακτικό καθήκον μου να παρουσιάσω το ιστορικό και την τεχνική της καρσάνικης βελονιάς.  Μίλησα με πολλές από τις κεντήστρες του χω­ριού μας για να συγκεντρώσω, όσα γινόταν, στοιχεία και τα κατέγραψα, όπως μου τα μετέφεραν… Θαύμασα εκείνα τα γηρασμένα πια χέρια, που έδωσαν τέτοια καλλιτεχνήματα, κι εκείνα τα κουρασμένα μάτια και είχα έντονη την εντύπωση, ότι το χαμόγελο της ικανοποίησής τους περιδιάβαινε σε δρό­μους δημιουργίας και δικαίωσης.»

Με ευκαιρία το «1ο Συμπόσιο εικαστικών τεχνών για την καρσάνικη βελονιά» που διοργάνωσε το Πνευματικό κέντρο, το Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2022 στο χώρο του δημαρχείου της Καρυάς, ανοίχτηκαν και πάλι μπαούλα και ο Θανάσης Κατωπόδης είχε την ευκαιρία να φωτογραφίσει μοναδικά και σπάνια κεντήματα.

Καμαρώστε τα.