Μια Νεραγκούλα στις σούδες

Κείμενο και φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Κατωπόδης

Όσο προχωράει η άνοιξη, τόσο θα βλέπουμε πολύχρωμα “χαλιά” να στρώνονται σε αγρούς και λιβάδια, φτιαγμένα από αγριολούλουδα κάθε λογής. Μια ομάδα φυτών που συνηθίζουν να σχηματίζουν τέτοια κίτρινα “χαλιά” με τα άνθη τους, είναι και οι νεραγκούλες (Ranunculus). Κάποια είδη φυτών που ανήκουν σ’ αυτό το γένος, τα βρίσκουμε κατά κανόνα σε υγρά εδάφη να εντυπωσιάζουν με τους κίτρινους “τάπητές” τους.

Ένα μέλος αυτής της ομάδας φυτών, που διαφέρει από τα άλλα, είναι ο Ρανούγκουλος ο τριχόφυλλος (Ranunculus trichophyllus Chaix ex Vill. 1786), αφού τα άνθη του, εν αντιθέσει με τα άνθη των υπολοίπων του γένους που έχουν καταγραφεί στη Λευκάδα, είναι λευκά με κίτρινο κέντρο. Το εντόπισε για πρώτη φορά στο νησί ένας Αυστριακός βοτανολόγος, ο Walter Guterman το 2011. Πολλές φορές στο παρελθόν, αναρωτιόμουν σε ποια γωνιά της Λευκάδας να βρίσκεται καταχωνιασμένη αυτή η νεραγκούλα με το λευκό χρώμα στα άνθη της. Μέχρι που τη συνάντησα εντελώς τυχαία πριν δύο χρόνια, Μάρτη μήνα, να αναδύεται μέσα στις πλημμυρισμένες με νερό σούδες στο λιβάδι της Καρυάς.

Η ρίζα του είναι χωμένη στη λάσπη, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του φυτού, δηλαδή οι βλαστοί και τα τριχοειδή του φύλλα, βρίσκονται μέσα στο νερό. Τα άνθη του όμως, μικρά σε μέγεθος με διάμετρο γύρω στο ένα εκατοστό του μέτρου, ξεπροβάλλουν από την επιφάνεια του νερού, αφού μόνο έτσι μπορεί να επιτευχθεί η επικονίαση και η γονιμοποίησή τους.

Φέτος, οι λιγοστές βροχοπτώσεις, δεν επέτρεψαν το σχηματισμό της μικρής λίμνης που εμφανίζεται κατά κανόνα τους χειμερινούς μήνες στο νότιο και ανατολικό τμήμα του λιβαδιού. Παρ’ όλα αυτά κάποιες σούδες του λιβαδιού νεροκρατούν, κι εκεί διαμορφώνεται το κατάλληλο περιβάλλον για να αναπτυχθεί και να ανθίσει ο Ρανούγκουλος ο τριχόφυλλος, με τα λευκοκίτρινα άνθη του να ξεπροβάλλουν απ’ την επιφάνεια του νερού. Κατά τη γνώμη μου, μια από τις εντυπωσιακότερες εικόνες που μας δίνει η χλωρίδα της Λευκάδας στο έμπα της άνοιξης.