Νυχτερινές διαδρομές στα στενά δρομάκια της πόλης μας

Ξεκινώντας έναν περίπατο στις γειτονιές της παλιάς πόλης μήνα Ιούνιο, ξέρεις ότι αυτά που θα συναντήσεις δεν είναι πρωτόγνωρα. Τα περισσότερα στενά δρομάκια τα έχεις διασχίσει πεζός ή με ποδήλατο, πότε βιαστικός και πότε όχι, αλλά εννιά στις δέκα φορές οι ρυθμοί της ζωής σε παρασύρουν που σχεδόν δεν αλλάζεις τη ματιά σου, κοιτάς μόνο μπροστά…

Υπάρχει ένα μεγάλο μειονέκτημα και ταυτόχρονα πλεονέκτημα σε αυτόν τον περίπατο. Από όλα τα στενά που περιδιαβαίνεις, δεν έχεις μνήμες, δεν έχεις οσμές, δεν είναι ούτε οι δρόμοι, ούτε οι αλάνες των παιδικών σου χρόνων. Τα σημάδια στα γόνατα σου δεν έχουν αιτία, καμιά από τις πέτρες που πατάς. Αλλά το σπουδαιότερο δεν έχεις μυρωδιές που φέρνουν αναμνήσεις – όχι μόνο γευστικές. Από την άλλη πάλι αυτό, ίσως γίνει η αιτία, να απελευθερωθεί το μυαλό από συγκινησιακές μνήμες, και ελεύθερο να δημιουργήσει εικόνες, αυτές που φέρνει μια ματιά σχεδόν από απόσταση.

Από τα πρώτα σου βήματα σ’ αυτό το βραδινό περίπατο, αυτό που σε συντροφεύει, εκτός από το ελαφρύ αεράκι, είναι μια μποκαμβίλια πότε κόκκινη πότε μωβ. Η ίδια εικόνα σχεδόν σε κάθε γειτονιά, τόσο που κάποιες φορές μπερδεύεσαι και χάνεις τον προσανατολισμό σου: ένας χοντρούτσικος κορμός υψώνεται από τη γη ατίθασος «κοιτώντας» πάντα ψηλά και μόλις φτάσει στο μπαλκόνι και τον αγγίξουν τα επιδέξια χέρια μιας νοικοκυράς, σκύβει, γίνεται ευλύγιστος, υπάκουος και ακολουθεί την πορεία που εκείνα τα χέρια θα του υποδείξουν, για να απλώσει τα άνθη του.

Αλλά ετούτη η κόκκινη που κοντοστάθηκες και θαυμάζεις έτσι όπως είναι η ομορφότερη, αρκεί ένα «πετάρισμα» να κάνουν τα μάτια σου και ο νους σου, και θα δεις,… τις μακριές και ξανθές μπούκλες της Ιουλιέτας γερμένης στα κάγκελα κι από κάτω τον Ρωμαίο να της ψιθυρίζει λόγια αγάπης…

Είναι μόνο μια οφθαλμαπάτη!

Οι γειτονιές της πόλης μας δεν έχουν φιλοξενήσει θρυλικούς έρωτες, σε αυτές δεν θα συναντήσεις παλάτια και παλιά αρχοντικά.

Τα σπίτια απλά και λιτά τα περισσότερα, είναι δείγμα μιας μοναδικής και σπάνιας αρχιτεκτονικής. Αρχιτεκτονική της επιβίωσης, την ονομάζω κι ας με συγχωρήσουν οι ειδικοί. Ο τρόπος κατασκευής και τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν δεν είναι η λαμπρή ιδέα ενός ειδικού, αλλά η ανάγκη των ανθρώπων να συμβιώσουν με τους σεισμούς. Τα δρομάκια στενά, όχι τόσο από έλλειψη χώρου όσο μάλλον από μια σοφή εργονομία που έχει να κάνει με την κυκλοφορία του αέρα.

Η συνάντηση με τη Χαρά καθισμένη στο σκαλοπάτι του σπιτιού της, με τη γειτόνισσα απέναντί της, στο δικό της σκαλοπάτι εκείνη κι ανάμεσα τους μόλις δυο βήματα δρόμος, ήταν η αιτία που σου έφερε στο νου, αυτή την υπέροχη συνήθεια κοινωνικής επαφής των ανθρώπων, τόσο της πόλης όσο και του χωριού.

Τα βράδια του καλοκαιριού κοντά στο σούρουπο, όταν οι άνδρες έφευγαν για το καφενείο, οι νοικοκυράδες έβγαιναν στο κεφαλόσκαλο, σε μια συνάντηση με τις γειτόνισσες, που ποτέ δεν ήταν προγραμματισμένη, που ακολουθούσε λες μια μυστική συμφωνία και εκεί, μετά από μια «ψιλή» κουβεντούλα, τόσο το σώμα, όσο και το μυαλό χαλάρωναν και ηρεμούσαν, έτοιμα να αντιμετωπίσουν την επόμενη δύσκολη μέρα…

Τα δέντρα στο προαύλιο της Δημόσιας βιβλιοθήκης χρόνο με το χρόνο θρασεύουνε. Εδώ είναι αλήθεια, είχες κοντοσταθεί πολλές φορές στο παρελθόν να θαυμάσεις το υπέροχο νεοκλασικό κτίριο, ίσως μοναδικό στην πόλη μας, αλλά απόψε νιώθεις λίγο θυμό, έτσι που το κρύβουν τα πανύψηλα δέντρα! Η λιτότητα και η αρμονία, το απαραίτητο με το στολίδι!

Αχ και να μπορούσαμε λέει, να το «μετακινήσουμε», να το βάλουμε σε ένα βάθρο σε κεντρικό σημείο της πόλης, να το βλέπουν κάθε μέρα τα παιδιά μας και να διαμορφώνουν αισθητική άποψη, να βάζαμε λέει τους εργολάβους και τους αρχιτέκτονες της κακογουστιάς τιμωρία… να το κοιτούν με τις ώρες!

Τρεις ή τέσσερις εκκλησιές στο διάβα σου, κολλημένες με τα σπίτια και τις αυλές, συνέχεια της ζωής και της καθημερινότητας. Κάποιες πιο γνωστές, κάποιες «άσημες» και κάποιες άλλες να έχουν συνδέσει το όνομα τους με την ιστορία του νησιού μας.

Μια ωραία και συνάμα ντόπια πρωτοτυπία είναι ότι τα σοκάκια της πόλης μας δεν τα γνωρίζει κανένας με το όνομα τους. Αν ζητήσεις πληροφορία για οτιδήποτε, η απάντηση που θα πάρεις είναι: βρίσκεται δίπλα στου τάδε, παρακάτω από την …εκκλησία, δυο βήματα… από το φούρνο, πίσω από τη… Φιλαρμονική…

Ο φούρνος -δέκα βήματα από την πλατεία- σου φέρνει στα ρουθούνια την μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού. Το ψωμί σύμβολο επιβίωσης των ανθρώπων, προσφορά της μάνας γης, παντοδύναμο και ιερό…
Είναι το δεύτερο δρομάκι ή μήπως όχι, αλλά με λίγο … επιλεκτική όραση όλα… φαίνονται καθαρά!

Είναι ένα καλοκαιρινό απόγευμα.Μια παρέα παιδιών του Δημοτικού με κοντά παντελονάκια και άσπρες τιραντένιες φανελίτσες έχουν μόλις αφήσει στην ησυχία της μια μισοσκισμένη μπάλα!
Είναι καταϊδρωμένα και κρατάνε στο χέρι τους μια μεγάλη φέτα ψωμιού αλειμμένη με λάδι, κάποια και με λίγη ζάχαρη. Η αμβροσία των παιδικών μας χρόνων! Τρώνε λαίμαργα, παριστάνοντας τα αντράκια στον καινούριο της παρέας -γιος διευθυντή κάποιας δημόσιας υπηρεσίας- άρτι αφιχθείς στο νησί από την πρωτεύουσα. Ο καινούριος ρωτάει με ζήλια πως λέγεται το …φαγητό που τρώγει η παρέα. Η μελλοντική μουλαρία του απάντησε… κατάλληλα, και ο μικρός τρέχοντας στο σπίτι ζήτησε από τη μανούλα του … ψωμί με λούμπα* και λάδι»! Η έντρομη μητέρα ακόμη ψάχνει τη… λούμπα»να ταΐσει τον κανακάρη της!

Δεν μπορείς να ονειροπολείς για πολύ, όσο και να το θέλεις!

Θαυμάζεις το εντυπωσιακό μεγαλόπρεπο και επιβλητικό κτίριο της Φιλαρμονικής – αντάξιο της παράδοσης και της ιστορίας της! Οι μουσικές από τις κορνέτες, τα τρομπόνια, το σαξόφωνο είναι λίγο φάλτσες -κάνουνε πρόβα μάλλον τα πρωτάκια- αλλά μέσα στη σιγαλιά της νύχτας ηχούν στα αυτιά σου σαν σπάνιες μελωδίες.

Να ήταν τύχη, σύμπτωση, ή ένα καλό σημάδι, το συναπάντημα με την παρέα των κανταδόρων;

Ο ήχος της κιθάρας και του μαντολίνου το «απόψε την κιθάρα μου…» μέσα στην ηρεμία της νύχτας δεν αφήνει κανένα ασυγκίνητο! Ακόμα και ο πιο σκληροτράχηλος θα λυγίσει και θα αφήσει το νου του, να ταξιδέψει…εκεί… ψηλά σε Αυγουστιάτικα φεγγάρια, που η ψυχή γίνεται ανάλαφρη και παιδική…

* Μικρή λακκούβα γεμάτη με λάδι στο κέντρο μιας «γωνίας» ψωμιού!