Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Λευκάδας διοργανώνει ημερίδα προς τιμήν του Χριστόφορου Χαραλαμπάκη
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Θα μας τιμήσει η παρουσία σας στην Ημερίδα που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Λευκάδας, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Λευκάδας, προς τιμήν του κορυφαίου Γλωσσολόγου Χριστόφορου Χαραλαμπάκη, Ομ. Καθηγητή ΕΚΠΑ και Ακαδημαϊκού, συντάκτη του μνημειώδους Χρηστικού Λεξικού της Νεοελληνικής Γλώσσας της Ακαδημίας Αθηνών.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 4 Νοεμβρίου, ώρα 6.30 μ.μ. στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, στο Διοικητήριο Λευκάδας. Στην εκδήλωση θα παρουσιάσουμε το έργο και την προσωπικότητα του τιμώμενου. Στη συνέχεια ο ίδιος- και μετά τη σύντομη τελετή αναγόρευσής του σε Επίτιμο Μέλος του Συννδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας-, θα αναπτύξει το επίκαιρο και πολυσυζητημένο θέμα: «Η Ελληνική Γλώσσα σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης. Ο ρόλος της εκπαίδευσης» και θα συνομιλήσει με τους παρισταμένους.
Η παρουσία και η ενεργός συμμετοχή σας θα είναι μια σημαντική συμβολή στον κοινό μας προβληματισμό πάνω σε καίρια ζητήματα επιβίωσης στον σύγχρονο, περίπλοκο κόσμο.
Εκ μέρους του Δ.Σ.
The Author All posts
1 Σχόλιο
Η «γνωριμία» μου με τον ακαδημαϊκό κ.Χριστόφορο Χαραλαμπάκη ξεκίνησε με τη χρήση του magnum opus του, του Χρηστικού Λεξικού της Νεοελληνικής Γλώσσας, ένα λεξικό που «αποκαλύπτει ένα μέρος από το μεγάλο, θαυμαστό και ανεξάντλητο “ποίημα” της γλώσσας μας και του πολιτισμού μας».
Ήταν θαρρώ φυσιολογική η έρευνα γύρω από την προσωπικότητα του ακαδημαϊκού που ξεκίνησε από την από την Ιεράπετρα μέχρι και την Ακαδημία Αθηνών και έλαβε την ύψιστη πανεπιστημιακή θέση που μπορεί να λάβει ένας καθηγητής πανεπιστημίου.
Μελέτησα συνεντεύξεις τηλεοπτικών εκπομπών ( ΔΙΑΛΟΓΟΙ-ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ-Η διαχρονία της ελληνικής γλώσσας -κα ) μελέτες που προλόγισε (ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΣΣΩΤΑΚΗΣ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΙΔΙΩΜΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΟΥ ΟΡΟΠΕΔΙΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ//// «ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΕΥΣΚΙΟΦΥΛΛΟΣ»ΤΙΜΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΜΗΝΑ ΑΛ. ΑΛΕΞΙΑΔΗ,κα ) , εισηγήσεις σε συνέδρια , διδακτορικές διατριβές που εκπόνησε, βιβλία του κ.λ.π.
Σε καθηλώνει η σεμνότητα, η χριστιανική ταπεινότητα, η ευγένεια, το εγνωσμένο κύρος του ακαδημαϊκού. Η επικείμενη ημερίδα της οποίας εύχομαι ευόδωση των εργασιών θα καταδείξει το ακαδημαϊκό .
Επέλεξα να καταδείξω τον άνθρωπο. Υποκλίνομαι και στους δυό.
Επιλογή από μια καρδιακή εξομολογητική συνέντευξη του Ακαδημαϊκού Χ. Χαραλαμπάκη το 2021…
«Από μικρός συνειδητοποίησα τη γνήσια χαρά και την ψυχική ηρεμία που προσφέρει η άγρια ομορφιά της φύσης, η αρμονική συμβίωση του ανθρώπου με το περιβάλλον του. Άνθρωποι, ζώα, πουλιά, φυτά και δέντρα συμβίωναν αρμονικά. Έζησα ονειρικές στιγμές νιώθοντας τη γήινη φύση μας, περπατώντας δίπλα στις ολάνθιστες αμυγδαλιές ξυπόλυτος μέσα στη βροχή – η έννοια της ομπρέλας μάς ήταν άγνωστη, να πίνω το ολοκάθαρο γάργαρο νερό με τις χούφτες μου από το ρυάκι, να μαζεύω ασύλληπτης ομορφιάς αυτοφυή λουλούδια της κρητικής γης, όπως μανουσάκια, μαχαιρίδες και παιώνιες, να βλέπω με δέος τα χιλιάδες καντηλάκια που τρεμόσβηναν τις καλοκαιριάτικες νύχτες πάνω από το κεφάλι μας καθώς διανυκτερεύαμε στα δώματα ταπεινών σπιτιών που είχαμε στα μετόχια. Το απόλυτο σκοτάδι επέτεινε τη μαγεία του έναστρου ουρανού. .»
«…λίγο πριν επιστρέψω στην Κρήτη, είδα από κοντά την Ακρόπολη. Ήταν μια από τις συγκλονιστικότερες εμπειρίες της ζωής μου. Αυτή η μαγική θέα γράφτηκε ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Από τότε άρχισε να με ελκύει η αρχαία ελληνική μυθολογία και ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός. Επιστρέφοντας στο χωριό μου προσγειώθηκα ξανά στην πραγματικότητα. Θα μπορούσα να γίνω γεωργός ή βοσκός και, αν δεν φοβόμουνα τα τσιμπήματα των μελισσών, ένας καλός μελισσοκόμος, όπως ο μακαρίτης ο πατέρας μου. Έκτοτε με συνοδεύει η βιωματική σημασία της λέξης μελισσοκόμος που δεν μπορεί να περιγράψει κανένα λεξικό. Στο άκουσμα αυτής της λέξης συγκινούμαι βαθύτατα. Το κινηματογραφικό έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου με συγκλόνισε προτού το δω και μόνο ως τίτλος, παρ’ όλο που απογοητεύει τους λίγους μελισσοκόμους θεατές. Ο μελισσόκηπός μας, τριακόσια μέτρα από το βυζαντινό ναό του Αφέντη Χριστού (14ος αιώνας) στα Πάνω Καρκάσα, ήταν το καμάρι μας. Ακόμα ηχεί στα αυτιά μου ο βόμβος των μελισσών. Παρακολουθούσα έκπληκτος πως επικοινωνούν τα αξιοθαύμαστα αυτά κοινωνικά έντομα. Το 2011 δημοσιεύτηκε μελέτη μου στην «Κυπριακή Μελισσοκομία» για τη γλώσσα των μελισσών …»
-Έχετε μιλήσει για τη γοητεία που σας ασκούν τα γράμματα άλφα και όμικρον. Τα έχετε μάλιστα συνδέσει με το όνομά σας. …
«Το γεγονός ότι στο ονοματεπώνυμό μου ενυπάρχουν συνολικά εννέα φωνήεντα με έκανε από πολύ νωρίς να αντιληφθώ τη μαγεία της γραφής και της προφοράς των λέξεων. Μαθητής πρώτης Γυμνασίου διάβασα κάπου ότι οι Έλληνες ανακάλυψαν τα φωνήεντα και δημιούργησαν το τέλειο αλφάβητο. Πόσο υπερήφανος ένιωσα! Την ίδια χρονιά διάβασα την Αναφορά στον Γκρέκο. Με εντυπωσίασε το γεγονός ότι ο Νίκος Καζαντζάκης χαρακτηρίζει τα γράμματα του αλφαβήτου «μολυβένια στρατιωτάκια» και ότι με αυτά ήθελε να κηρύξει επιστράτευση, να σηκώσει στρατό, να παλέψει με το θάνατο. Τότε συνειδητοποίησα την ακατανίκητη δύναμη της γλώσσας. Άρχισα να παίζω με αυτά τα «μολυβένια στρατιωτάκια». Τα σχεδίαζα καλλιγραφικά με το μολύβι μου, τα έβαζα το ένα δίπλα στο άλλο, σχημάτιζα παράξενες λέξεις και γελούσα. Πολύ αργότερα κατάλαβα πόσο επικίνδυνοι μπορούν να γίνουν αυτοί οι αθώοι μικροί στρατιώτες στα χέρια επιτήδειων ανθρώπων. Το «μολύβι» παραπέμπει στο γνωστό όργανο γραφής, αλλά και στο «βλήμα όπλου». Η γλώσσα μπορεί να αποβεί φονικό όργανο, ακόμα πιο επικίνδυνο στην ωραιοποιημένη μορφή του ως ύφος, ως στιλ, λέξη που παραπέμπει ετυμολογικά κατ’ ευθείαν στο στιλέτο. Ως φοιτητής άρχισα να μελετώ τη γλώσσα των πολιτικών, ιδίως των ρητόρων, των δικτατόρων, των διαφημιστών και όσων παίζουν επικίνδυνα παιχνίδια με τη γλώσσα, ανακαλύπτοντας κρυφά «οπλοστάσια» που με γέμιζαν φόβο. Πολλές φορές έρχονταν στο νου μου τα λόγια του Καζαντζάκη ότι η γλώσσα είναι «μεγάλο θεριό». …»
Τι κουβαλάτε πάντα από την Κρήτη μαζί σας;
Το αδάμαστο πνεύμα της λευτεριάς και το αγέρωχο βλέμμα των Κρητικών. Η έξοχη ποιητική τριλογία του Δημήτρη Κακαβελάκη «Η Νήσος» (1970), «Κρήτη – Όνειρο Μέγα» (2011), «Σάρκα Μία» (2013) αποτυπώνει με ενάργεια και ασυνήθιστες λυρικές εξάρσεις το μεγαλείο της κρητικής ψυχής και του μακραίωνου αξιοθαύμαστου πολιτισμού του νησιού μας. Με διακατέχει η συναίσθηση ευθύνης «που εκπηγάζει από τα βάθη της ψυχής της Κρήτης, της ψυχής ενός διαχρονικού ηρωισμού που είναι μέσα στο DNA της Κρητικής παράδοσης των αγώνων για τη λευτεριά», όπως τονίζει ο ίδιος ποιητής….
Με συνοδεύει, επίσης, όπου πάω, η σοφία των απλών ανθρώπων της κρητικής υπαίθρου που ζυμώθηκαν με τα βάσανα της ζωής και απόκτησαν τη λαϊκή θυμοσοφία. ..
Κουβαλώ μαζί μου το έργο, τις ιδέες και τα διδάγματα φωτεινών προσωπικοτήτων παγκόσμιας εμβέλειας που γέννησε το ευλογημένο νησί μας. Όπου βρεθώ μνημονεύω Δομήνικο Θεοτοκόπουλο (ένιωσα ανείπωτη ευτυχία και υπερηφάνεια όταν προσευχήθηκα στο σπίτι του στο Τολέδο), Βιτσέντζο Κορνάρο (με το τραγούδι του Ερωτόκριτου με μεγάλωσε η μάνα μου), Ελευθέριο Βενιζέλο (στο προσκέφαλό μου έχω τη θρυλική μετάφρασή του Ιστορίαι Θουκυδίδου) και Νίκο Καζαντζάκη (15 χρονών είχα διαβάσει όλο το έργο του στο οποίο επανέρχομαι συνέχεια με θαυμασμό για το μεγαλείο της γλώσσας και της σκέψης του). Η Κρήτη γέννησε τον πατέρα της ελληνικής γλωσσολογίας Γεώργιο Χατζιδάκι. Από πολύ νωρίς ασχολήθηκα με το έργο του. Επιστήμονες αυτού του διαμετρήματος εμφανίζονται πολύ σπάνια….
Καμαρώνω και για κάτι άλλο: Δεν έχω εγκαταλείψει την ωραία κρητική προφορά κι ας με κοιτάζουν απορημένοι οι λεγόμενοι Αθηναίοι».
(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Αμάλθεια, τεύχη 200-203 (Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2020), 115-142.]
Είθε κε καθηγητά, η προσωπικότητα και το πνεύμα σας να προσφέρουν πάντα ό,τι και ο «ΠΛΑΤΑΝΟΣ ο ΕΥΣΚΙΟΦΥΛΛΟΣ» του αγαπητού σας φίλου Μηνά Αλεξιάδη . Δροσιά ιδεών , πνεύμα ασφάλειας και σιγουριάς.