Τα λύματα στη Γύρα – λύση ή δεύτερη καταστροφή;

ΣΠΥΡΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ

Πρόσφατα (7-12-2022) ψηφίστηκε από την παράνομη κι αντισυνταγματική Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Λευκάδας , η έγκριση της μελέτης και των τευχών δημοπράτησης του έργου: ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΑΓΩΓΟΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΩΝ ΛΥΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΕΕΛ ΕΩΣ ΑΚΤΡΩΤΗΡΙΟ ΓΥΡΑΠΕΤΡΑ. 

Δηλαδή στα απλά Ελληνικά , πως θα χύνουμε τα λύματα του βιολογικού στην καλύτερη αμμουδιά και μοναδική που διαθέτει η πόλη και μια από τις ωραιότερες της Μεσογείου, που ήδη στο Δυτικό της τμήμα και όχι μόνο, έχει εδώ κι αρκετά χρόνια υποφέρει και από την έλλειψη άμμου… Της  ρίχνουμε δηλαδή μια ακόμα σφαίρα στο σώμα της… Μια σφαίρα, με τροχιά διαδικασίες και μελέτες που πάνε πίσω στο 1995 και το 2007. Παρωχημένες λύσεις, ξεπερασμένες από τον χρόνο και την τεχνολογία,  για σύγχρονα και βασανιστικά προβλήματα… Δυστυχώς πρόκειται για απόφαση , μ΄ έντονο πολιτικό χρώμα και υπολογισμό…

Επειδή αυτό είναι ένα σοβαρό θέμα που αφορά σ’ όλη την Λευκάδα, θα μπορούσε κάποιος να γράφει ώρες και σελίδες για το τι σημαίνει αυτή η απόφαση ,  όμως σε τούτο το κείμενο θα ήθελα να σταθώ σε μερικές μόνο παρατηρήσεις-επισημάνσεις.

Α) Είναι ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ κι ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ,  η σημερινή κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην περιοχή του Διαύλου , όπου χύνονται τα λύματα του βιολογικού καθαρισμού εδώ και 40 χρόνια, κάτι που πρέπει οπωσδήποτε να σταματήσει…

   Όπως εξ ίσου απαράδεκτη και επικίνδυνη, είναι, η προωθούμενη λύση στη Γυράπετρα και η εκεί απαγωγή των λυμάτων, με μια ανερμάτιστη και κυρίως πολιτική απόφαση, που ξεκινά με την κατασκευή του αγωγού, που θα διασχίζει την πόλη από την ανατολική ως την δυτική της πλευρά και θα καταλήγει στα 650 μέτρα μέσα στην ομορφότερη θάλασσα στο σημείο που οι παλιότεροι θυμόμαστε ως το καφενεδάκι της Γύρας. Μια λύση που δεν βοηθά ΚΑΙ τις δυο περιοχές, δηλαδή   αυτό που  όφειλε, ο σύγχρονος άρχων να προωθήσει…

Β) Είναι καλό να γνωρίζουν οι πολίτες αυτού του τόπου, ότι δεν υπάρχει σοβαρή ΩΚΕΡΑΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ , ώστε να είμαστε σίγουροι για την καταλληλότητα ή  μη του τόπου που θα δέχεται περίπου 3,3 εκατομμύρια τόνους λύματα το χρόνο. Αυτή η μελέτη έπρεπε να έχει προηγηθεί γιατί ακριβώς καταργεί το ψευτοδίλημμα , που έχει μπει στον δημόσιο διάλογο: «Μα  που θέτε να πάνε τα λύματα  , σ ανοικτή η κλειστή θάλασσα»;  Μα ποιός άραγε θα πει στην κλειστή; 

Αυτό λοιπόν είναι ένα επιχείρημα, που έχει γίνει κατά πλάνην αποδεκτό και συμπυκνώνεται στο ότι η θάλασσα είναι ανοικτή και τα λύματα θα αραιώνουν και θα σκορπίζουν. Κι όλα αυτά χωρίς να έχει καταγραφεί η κατάσταση της θάλασσας τα τελευταία χρόνια, δεν έχουν αξιολογηθεί οι επιπτώσεις στην θαλάσσια ζωή, στην ανάπτυξη του φυτοπλαγκτόν, την βιοσυσσωρευμένη μόλυνση στα θαλάσσια είδη και την πιθανότητα σταδιακής νέκρωσης της θάλασσας από τα επεξεργασμένα λύματα. 

 Χρήσιμο θα ήταν να γνωρίζει ο Λευκαδίτης πολίτης, σε μια τέτοια σοβαρή Ωκεανογραφική μελέτη που θα περιελάμβανε όλη την ευρύτερη περιοχή, θα έπρεπε , τουλάχιστον για ένα έτος, για να μην πω περισσότερο, να έχουν ερευνηθεί ζητήματα όπως , πότε και πόσο χρονικά τα νερά κινούνται προς τα έξω, πότε και πόσο χρονικά τα νερά κινούνται προς την αμμουδιά του Κάστρου κι όχι μόνο, πότε και πόσο μένουν στάσιμα κλπ. 

Σκόπιμο δε, σ αυτή τη μελέτη θα ήταν,  να γίνεται μνεία για την πρόσθετη επιβάρυνση στην ίδια θάλασσα, από την εκβολή των λυμάτων του βιολογικού καθαρισμού του Δήμου και της Βιομηχανικής Περιοχής της Πρέβεζας, τα οποία επίσης κατά πλάνη , θεωρείται ότι αραιώνουν και σκορπίζουν ,χωρίς να επιβαρύνεται η θάλασσα.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα, μ’ ένα ερώτημα να θυμίσω στους αγαπητούς συμπολίτες μου, το τι γινόταν, κατά την διάρκεια της εκτέλεσης του έργου της εκβάθυνσης και διαπλάτυνσης του Διαύλου. Μήπως άραγε θυμούνται, η λάσπη που μετέφερε στ΄ ανοιχτά  της Γύρας η μαούνα, που κατέληγε μετά από λίγες μέρες ή και ώρες; Εγώ προσωπικά, αλλά και πολλοί συμπολίτες θυμόμαστε την γλίτσα και την μαυρίλα, που έφτανε τότε στην αμμουδιά του Κάστρου και παραπέρα στην αμμουδιά ανατολικά του Φρουρίου της Αγίας Μαύρας.

Γ) ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ

Είναι γνωστό τοις πάσι ότι, ο υπάρχων βιολογικός καθαρισμός στην καλύτερη, θεωρητικά, περίπτωση σε πλήρη λειτουργία, είναι δευτεροβάθμιος. Τα έργα που δημοπρατούνται με την απόφαση της 7-12-2022, δεν περιλαμβάνουν την δημιουργία Τριτοβάθμιου Βιολογικού Καθαρισμού. Μας λένε ότι σε μεταγενέστερο χρόνο θα δημοπρατηθεί ο «τριτοβάθμιος» βιολογικός καθαρισμός… Είναι όμως έτσι η μήπως πρόκειται για απλή αναβάθμιση του υπάρχοντος Δευτεροβάθμιου; Πολύ φοβάμαι ότι συμβαίνει ακριβώς αυτό.  Μια απλή επισκευή και τελειώσαμε. Αυτό συνιστά έγκλημα κατά του τόπου είτε ο αποδέκτης είναι ο Δίαυλος είτε η Γύρα , είτε όποιο άλλο σημείο εκτός θάλασσας.

 Την ίδια στιγμή , με την ίδια ομόφωνη , των δημοτικών παρατάξεων που βρίσκονταν στην επιτροπή εκείνη την ημέρα δλδ7-12-2022, βλέπουμε να μην τηρούνται, τα προβλεπόμενα στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου, δηλαδή η ταυτόχρονη αναβάθμιση, ο εκσυγχρονισμός και βελτίωση του βιολογικού σε τριτοβάθμιο. Δηλαδή σε πιο απλή γλώσσα, έπρεπε να γίνει ταυτόχρονη δημοπράτηση των έργων του απαγωγού και της μετατροπής του βιολογικού σε τριτοβάθμιο. Γι΄ αυτό μίλησα για πολιτική (ψηφοθηρική) απόφαση, στην αρχή του κειμένου.

Δ) ΝΕΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Δυστυχώς για μια ακόμα φορά σε τούτο τον δύσμοιρο τον τόπο, προχωράμε σ΄ αποφάσεις, που δεν λαμβάνουν υπ όψη , π.χ  τις νέες διατάξεις για την κυκλική οικονομία, την διαχείριση των νερών, τα νέα τεχνολογικά δεδομένα και τις εφαρμογές για την διάθεση και επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων τριτοβαθμίως αστικών λυμάτων. Κι όμως,  αν το 2007 που λαμβανόταν οι αποφάσεις, που όριζαν την κατεύθυνση της λύσης του συγκεκριμένου προβλήματος, τότε που έλεγαν ότι το αποτέλεσμα της επεξεργασίας των λυμάτων θα είναι νερό που πίνεται, (άλλη ψευδαίσθηση κι αυτή), θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ελαφρυντικό η έλλειψη σχετικής νομοθετικής πρόβλεψης, σήμερα δεν μπορούμε να μιλάμε γι’ αυτό. Η ελληνική νομοθεσία ήδη από το 2011, προβλέπει, κατευθύνει και ορίζει προδιαγραφές για την επαναχρησιμοποίηση των τριτοβαθμίως επεξεργασμένων λυμάτων. Αυτό το τελευταίο αγνοείται, συστηματικά ή μη, ας το κρίνει ο καθένας, από τα έργα που δημοπρατούνται η θα δημοπρατηθούν.

Ε) ΛΥΜΑΤΑ ΠΛΑΓΙΑΣ ΠΕΡΑΤΙΑΣ και ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΕΧΝΗΤΩΝ ΒΙΟΤΟΠΩΝ ΣΤΗΝ ΛΕΥΚΑΔΑ Η ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

Στο βιολογικό μας δεχόμαστε και τα λύματα της γειτονικής Πλαγιάς και Περατιάς και πολύ καλώς κάνουμε. Το αναφέρω απλώς εδώ και δεν το αναλύω περισσότερο , γιατί σ ενδεχόμενη συζήτηση με τους γείτονες μας, ίσως θα μπορούσε ευκολότερα να γίνει, κατόπιν αβίαστης αποδοχής βεβαίως, εφικτή η λύση της υπεδάφιας άρδευσης, όπως γίνεται ήδη σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και του κόσμου, για ένα αναλογούν μέρος του επεξεργασμένου προϊόντος ενός πραγματικά τριτοβάθμιου καθαρισμού. Αυτό το αφήνω εδώ , για να καταγραφεί. Επίσης στο μυαλό μας , κατόπιν βεβαίως μελέτης και βούλησης  , μετά από την εξέταση από ειδικούς  ,  πρέπει να βάλουμε και την προοπτική των λεγόμενων Τεχνητών Υγροβιότοπων για αστικά και βιομηχανικά απόβλητα (Artificial wetlands for sewage and industrial waste). Το αφήνω κι αυτό εδώ για να καταγραφεί.

 ΣΤ) ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ

Εν συντομία πόσο εύκολο είναι σε ψυχολογικό επίπεδο, να κολυμπήσει κάποιος σε νερά που γνωρίζει ότι χύνονται έστω επεξεργασμένα λύματα;  Αυτός ο κάποιος μπορεί να είναι είτε ο Λευκαδίτης πολίτης είτε ο επισκέπτης του τόπου μας. Εδώ μπαίνει αυτόματα κι ένα ζήτημα υποβάθμισης του τουριστικού προϊόντος της πόλης της Λευκάδας, της Απόλπαινας, του Φρυνίου,  των Τσουκαλαδων, αλλά γιατί όχι και του ανατολικού άξονα του νησιού με δεδομένο ότι οι κολυμβητικές δραστηριότητες αλλά και τα θαλάσσια σπορ πχ kite , λαμβάνουν χώρα , για την πλειοψηφία των επισκεπτών του νησιού και στην ανωτέρω περιοχή!

Μετά από αυτές τις επισημάνσεις, και πιστέψτε με, υπάρχουν χιλιάδες ακόμα λέξεις που μπορούν να γραφτούν για το αδόκιμο των λύσεων που προωθούνται για να δείξουμε ότι παράγουμε έργο, υποθηκεύοντας για μια ακόμα φορά το μέλλον και με τη πεποίθηση ότι, πρέπει να προστατευτούν και ο Δίαυλος και η Γύρα,  εύλογα δημιουργείται το ερώτημα:

ΤΑ ΛΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΤΗ ΓΥΡΑ: ΛΥΣΗ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ;

 ΣΠΥΡΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Π. Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας Δήμου Λευκάδας